Powietrze jest niezbędne do życia człowiekowi, jego brak organizm ludzki odczuje natychmiast. Wraz z rozwojem kopalni Janina wzrosła też długość wyrobisk dołowych , a tym samym długość sieci wentylacyjnej.
Zbudowana w końcu lat sześćdziesiątych stara stacja wentylatorów głównych przy szybie „Janina I” składająca się z wentylatorów WOK-4du i WOK-4d coraz gorzej spełniała swoje zadanie. Kierownictwo Zakładu Górniczego Janina zdawało sobie sprawę, że wraz z zaprzestaniem wydobycia w partiach zachodnich i intensyfikacją wydobycia w partiach wschodnich ( pokład 119 ) i centralnych ( pokład 207 ) problemy z wentylacją wyrobisk przez starą stacje wentylatorów będą się nasilały. Dlatego już w 2009 roku podjęto szereg prac zmierzających do rozwiązania tego problemu, zlikwidowano zbrojenie szybowe w szybie „Janina I” oraz wykonano projekt koncepcyjny nowej stacji wentylatorów głównych przy szybie „Janina I”. W wyniku analizy projektu koncepcyjnego wybrano wariant budowy wentylatorów osiowych ze zmianą parametrów pracy poprzez zmianę kąta ustawienia łopatek umieszczonych w budynku po maszynie wyciągowej szybu „Janina I”. Następnie wyłoniono firmę do wykonania projektów branżowych. Przetarg wygrała firma Zakład Projektowania i Doradztwa Technicznego GORPROJEKT Sp. Z o.o. z Gliwic. Na przełomie 2010 i 2011 roku wykonano projekt budowlany i projekty branżowe pod nazwą „Budowa stacji wentylatorów głównego przewietrzania wraz z obiektami infrastruktury technicznej przy szybie „Janina I” i uzyskano pozwolenie na budowę. W 2011 roku wyłoniono wykonawcę inwestycji. Wykonawcą zostało konsorcjum firm którego liderem był Zakład Elektroniki Górniczej ZEG S.A. ( przekształcony następnie w Kopex Elektric System S.A. ) oraz partnerzy : Ośrodek Pomiarów i Automatyki OPA-ROW Sp. z o.o. z Rybnika i Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Handlowe „OVUM” Sp. z o.o. z Gliwic. Prace budowlane wykonywało Gliwickie Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemysłowego S.A., sterowanie i automatykę wykonała firma JJA PROGRESS Andrzej Wolski Spółka Jawna a wentylatory dostarczyła firma FAWENT S.A. z Chełma Śląskiego.
W ramach budowy nowej stacji wentylatorów głównych rozbudowano i zmodernizowano część pól 6 kV Głównej Stacji Zasilającej GSZ-1, wykonano dwie niezależne linie zasilające z rozdzielni GSZ-1 do nowej rozdzielni RSW-I zlokalizowanej w budynku warsztatu elektrycznego na powierzchni. Rozdzielnia Stacji Wentylatorów Głównych RSW-I składa się z 18 pół 6 kV typu D12P , dwu transformatorów potrzeb własnych 6/0,4 kV oraz posiada kompensację mocy biernej silników głównych wentylatorów. Ponadto wykonano z rozdzielni RSW-I do stacji wentylatorów dwie niezależne linie zasilające 6 kV oraz linie zasilające potrzeb własnych i linie sterujące.
Sercem nowej stacji wentylatorów głównych są dwa wentylatory typu MF1-315YQ- DHR ze zmiennym kątem ustawienia łopatek. Jest to pierwszy w polskim górnictwie węglowym wentylator takiego typu. Zmiana parametrów pracy wentylatora następuje przez zmianę kąta ustawienia łopatek w trakcie ruchu wentylatora, rewersja jest realizowana przez zmianę kierunku obrotów i obrót o 180 0 łopatek wentylatora. Uniknięto w ten sposób budowy kanałów i klap rewersyjnych. Wirnik wentylatora oraz hamulce tarczowe osadzono bezpośrednio na wale silnika głównego o mocy 1200 kW , napięciu 6000 V oraz 746 obr/min. Wentylator posiada maksymalną wydajność 1200 m3/min, depresję do 4500 Pa.
Sterowanie stacją wentylatorów głównych odbywa się z budynku sterowni zlokalizowanego obok stacji. Do sterowania zastosowano system ProgressFAN. System ten posiada trzy tryby pracy: tryb lokalny( ze sterowni ), tryb zdalny ( z dowolnego uprawnionego komputera ) i tzw. tryb awaryjny z pominięciem układu automatyki. System ProgressFAN steruje rozruchem wentylatora, kontrola parametrów pracy, otwieraniem i zamykaniem tam, zadawaniem kąta ustawienia łopatek oraz zatrzymaniem wentylatora. System monitoruje parametry pracy wentylatora takie jak drgania łożysk, temperaturę łożysk, parametry wentylacyjne i wiele innych parametrów. Pełni też funkcje szafy AKP. Nowe wentylatory spełniają wymagania ochrony przed wybuchem Grupy I Kategorii M2.
Cała stacja głównego przewietrzania wraz z obiektami infrastruktury technicznej przy szybie „Janina I” spełnia wysokie wymagania emisji hałasu. Nowoczesny dyfuzor z tłumikiem tłumi hałas znacznie poniżej wymaganych przepisami wielkości, co wykazały pomiary wykonane w trakcie ruch próbnego. Nowatorska jest też architektura nowej stacji wpisana w bryłę budynku z początków XX wieku i sposób podłączenia do szybu wentylacyjnego. Bezpośrednio nad szybem wybudowano budynek depresyjny odcięty od lunet wentylacyjnych przepustnicami wielopłaszczyznowymi z napędami elektrycznymi typu AUMA. Powietrze doprowadzane jest z szybu poprzez budynek depresyjny do krótkich lunet wentylacyjnych o dużym przekroju a następnie bezpośrednio do wentylatora.
Nowa stacja wentylatorów umożliwia Zakładowi Górniczemu Janina wejście do partii wschodnich w powiększonym obszarze górniczym i stanowi ważną inwestycje w przyszłość naszej kopalni. W.W.
