Zakład Górniczy Sobieski od początku istnienia realizuje zadania z zakresu ochrony środowiska. Inwestycje niezbędne dla uzyskania ekologicznego produktu oraz zachowania warunków ochrony środowiska w toku procesu technologicznego, były niemniej ważne od inwestycji związanych ze zwiększeniem wydobycia węgla.

W związku z tym przyjęto program wytyczający główne kierunki działań o charakterze proekologicznym (część z nich stanowi kontynuację z okresu funkcjonowania KWK „Jaworzno”).

Mając na uwadze eliminację czynników negatywnie wpływających na środowisko „u źródła”, czyli w fazie ich występowania i produkcji, podejmowane są następujące działania:

• wnikliwa analiza parametrów pokładów przewidzianych do eksploatacji (eliminacja pokładów o dużym zasiarczeniu i zapopieleniu),
• projektowanie wyrobisk chodnikowych z jak najmniejszym udziałem kamienia w przekroju,
• odpowiedni dobór obudowy dla robót chodnikowych i eksploatacyjnych w aspekcie jak najmniejszej przybierki skały płonej i eliminacji opadów stropu,
• odpowiednia technika urabiania,
• minimalizacja zawodnienia urobku.

Dla ograniczenia zanieczyszczeń w węglu wydobytym na powierzchnię ustawicznie modernizuje się zakład przeróbczy, przy czym naczelną zasadą jest uzyskiwanie pożądanej kaloryczności produktu handlowego przy niskiej zawartości siarki i popiołów.

Ostatecznie możliwe jest wydzielenie z węgla surowego w procesie wzbogacania około 50% siarki i ponad 60% popiołu.

Kompleks przeróbczy bazuje na wodzie technologicznej dostarczanej z dołu zakładu, przy czym cały obieg wód popłuczkowych jest obiegiem zamkniętym.

Ponieważ konsekwencją wspomnianej inwestycji był problem wykorzystania produktów ubocznych uzyskiwanych w procesie oczyszczania węgla, ekologiczne zagospodarowanie odpadów wymagało wybudowania:

• stacji przygotowania mieszaniny samozestalającej, służącej do wykorzystywania odpadów w podziemiach kopalni,
• budynku pras filtracyjnych dla zagospodarowania mułów na powierzchni,
• stacji odpirytowania celem wydzielenia związków siarki z odpadów i wykorzystania ich w podziemiach oraz na powierzchni kopalni.

Powyższe obiekty stwarzają możliwości wykorzystania odpadów powstałych w procesie wzbogacania węgla do zastosowania na dole zakładu w postaci podsadzki hydraulicznej oraz doszczelniania zrobów. Realizowane jest to metodą tzw. rur wleczonych i Zakład Górniczy Sobieski - jako następca KWK „Jaworzno” - wdrożył tę metodę na skalę przemysłową.

Lokowanie produktów popłuczkowych na dole, wykorzystanie ich do rekultywacji wyrobisk popiaskowych, a także jako znakomitego paliwa do kotłów fluidalnych sprawia, że całość odpadów produkcyjnych jest zagospodarowywana nie przynosząc szkody środowisku naturalnemu.

Zakład Górniczy Sobieski należy do kopalń o największym dopływie wód dołowych do wyrobisk w górnictwie węgla kamiennego. Dopływ wód dołowych wynosi około 50 m3/min, co pociąga za sobą utrzymywanie w pełnym stopniu sprawności systemu głównego odwadniania.

Nadmiar wody - nie wykorzystywanej do celów technologicznych, jest odprowadzany przez osadnik do rzeki Przemszy.

Z uwagi na występowanie w ogólnym dopływie wód wysoko zmineralizowanych zakład podjął działania zmierzające do ograniczenia ilości tychże wód.

Wykonano tamy wodne, które pozwoliły na zgromadzenie tzw. słonych wód w starych zrobach. Później podjęto próby głębokiego zatłaczania tych wód do warstw skalnych poniżej poziomu czynnej i projektowanej eksploatacji górniczej. W wyniku takich działań uzyskano stan czystości wody umożliwiający uzyskanie pozwolenia wodno-prawnego na ich odprowadzenie do rzeki Przemszy. Docelowo przewiduje się wybudowanie na powierzchni rejonu Sobieski instalacji do głębokiego zatłaczania słonych wód na skalę przemysłową.

Wydobywanie kopalin jest zawsze związane z deformacjami powierzchni terenu spowodowanymi jego osiadaniem będącym przyczyną powstawania szkód górniczych.

Zatłaczanie wód słonychCelem minimalizacji tego zjawiska w ZG, oprócz wspomnianego już wypełniania zrobów materiałem popłuczkowym, stosuje się profilaktykę w postaci doboru odpowiedniego, czasowo-przestrzennego rozkładu eksploatacji. Dodatkowo należy podkreślić, że od kilku lat zarówno bieżąca, jak i projektowana eksploatacja została wyprowadzona spod terenów o zwartej zabudowie miejskiej i przemysłowej na obszary rolne i leśne, gdzie jej negatywny wpływ na powierzchnię jest mało uciążliwy.

Wszystkie przedstawione działania spowodowały, że ZG mając możliwość produkcji niezbędnej do efektywnego funkcjonowania ilości węgla o jakości dostosowanej do wymagań odbiorców, jest równocześnie zakładem przemysłowym przyjaznym dla środowiska naturalnego.